کانوایر چیست؟ تکنولوژی مدرن سیستم انتقال مواد در صنایع مختلف

کانوایر چیست؟ تا چه حد درباره آن اطلاعات دارید؟ آیا با کاربردهای این دستگاه آشنا هستید؟ کانوایر یا نوار نقاله به عنوان جزئی از سیستم‌های انتقال و ذخیره کردن مواد در صنعت معرفی می‌شود. به عبارت دیگر، کانوایر برای انتقال محصولات یا بسته‌های مختلف در صنعت کاربرد دارد. با به کاربری کانوایر می‌توان مواد و محصولات را به صورت مکرر و پیوسته جابجا کرد. به عبارتی می‌توان آن را ساده ترین، ایمن ترین و کارامدترین شکل ممکن جهت جابجایی مواد یا محصولات معرفی کرد. ویژگی‌های ذکر شده باعث شده است تا بکارگیری این فناوری مدرن در عملیات تولیدی صنایع کوچک و بزرگ نقش مهمی ایفا ‌کند. در این مقاله قصد داریم به طور جامع درباره این سیستم انتقال، کاربرد و نحوه عملکرد آن توضیحاتی ارائه دهیم. اگر در یک مجموعه تولیدی و صنعتی  یا واحدهای انبارداری فعالیت دارید، مطالعه این مقاله می‌تواند برای شما مفید باشد.

• کانوایر چیست؟
• کاربرد کانوایر
• عملکرد نوار نقاله چگونه است؟
•  انواع کانوایر
  • کانوایر زمینی
  • کانوایر بالابر
  • کانوایر زنجیری
  • کانوایر هوایی
• سیستم‌های کانوایر چیست؟
  • کانوایر با بلت فولادی
  • کانوایر تغذیه کننده به دستگاه blare
  • کانوایر تلسکوپی
• جمع بندی

کانوایر چیست؟

برای افرادی که در یک مجموعه صنعتی یا تولیدی مشغول به فعالیت هستند، آگاهی از پاسخ این پرسش که کانوایر چیست و کاربردهای آن کدامند، ضرورت دارد. کانوایر یا نوار نقاله که معنای لغوی آن حمل کننده است، به عنوان یک سیستم انتقال معرفی می‌شود. استفاده از پیشرفت تکنولوژی در حوزه انتقال بر این محور بوده که انتقال بدون دخالت نیروی انسانی انجام شود. طراحی کانوایرها نیز با توجه به همین هدف صورت گرفته است.

با بکارگیری این تکنولوژی، سیستم حمل و انتقال مواد، محصولات یا بسته‌ها در صنایع مختلف با کم ترین انرژی و هزینه انجام می‌شود. بنابراین، می‌توان آن را یک سیستم مؤثر در این حوزه به شمار آورد. ذکر این نکته ضروری است که رعایت استانداردهای نوار نقاله یا کانوایر ( جدول 1) به عنوان یک فاکتور کلیدی جهت تحمل و حمل بار در سیستم‌های انتقال صنایع متنوع مطرح است. به این ترتیب می‌توان از کارایی بهینه دستگاه اطمینان خاطر داشت. در حال حاضر این فناوری مدرن کاربرد گسترده ای پیدا کرده است؛ به طوری که صنایع مختلف از کوچک گرفته تا صنایع بزرگ به استفاده از این تکنولوژی متکی هستند.

کاربرد کانوایر

حتماً با توجه به مطالب بالا پاسخ این پرسش که کانوایر چیست را دریافت کرده اید. در یک توضیح مختصر می‌توان کانوایر را به عنوان دستگاهی برای انتقال امن مواد از مکانی به مکان دیگر معرفی کرد. نصب این دستگاه‌ در هر جایی می‌تواند هزینه تمام شده پایینی را جهت انتقال مواد صرف کند. در کاربری این دستگاه نیروی انسانی دخیل نیست. کانوایر در مقایسه با لیفتراک و ماشین  انتقال و جابجایی امن تر مواد را فراهم می‌کند. ضمن آنکه، با استفاده از آن می‌توان مواد مختلف با ویژگی‌های متنوعی به لحاظ وزن، اندازه و شکل را جابجا کرد.

دانش نوین بکار گرفته شده در طراحی این دستگاه باعث شده است تا نوار نقاله یا کانوایر به عنوان یک فناوری به روز و مدرن و بخش کلیدی اتوماسیون در عملیات تولیدی این صنایع بزرگ مطرح شود. به عبارت دیگر، این سیستم به گونه ای است که می‌توان آن را بهترین راهکار برای استفاده در تمامی صنایع نیازمند به جابجایی مواد معرفی کرد. نوار نقاله به عنوان یکی از ماشین آلات مورد استفاده جهت تولید آهن اسفنجی به روش کوره تونلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از دیگر کاربردهای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خطوط انتقال مواد فله ای
• خطوط انتقال مواد مصرفی و محصولات در انبارها
• سیستم‌های انتقال ماشین آلات چاپ و بسته بندی
• انتقال محصولات و مواد در خطوط تولید
• انتقال مواد اولیه به ماشین آلات مختلف
•  کاربرد نوار نقاله در صنایع غذایی، کشاورزی، معدن، خودرو و کامپیوتر

عملکرد نوار نقاله چگونه است؟

نحوه عمل کانوایر یا نوار نقاله را می‌توان با به حرکت درآمدن یک محور به وسیله یک الکتروموتور تعریف کرد. در یک سمت این دستگاه وسیله استوانه ای شکل درام به الکتروموتور متصل است و در سر دیگر آن این وسیله استوانه ای شکل آزاد است. هر دو درام با استفاده از یک تسمه به حالت حلقوی شکل به هم متصل هستند. وقتی درام متصل به الکتروموتور به چرخش در می‌آید، اصطکاک تسمه باعث به حرکت در آمدن درام آزاد می‌شود. به این ترتیب، هر جسم، بسته، محصول یا ماده ای که روی تسمه قرار گرفته باشد، به آسانی جابجا یا منتقل می‌شود.

 انواع کانوایر

در صنایع مختلف به انواع مختلفی از نوارهای نقاله در سیستم انتقال خود نیاز دارند. این نیاز با توجه عملیات تولیدی صورت گرفته در صنعت مورد نظر تعریف می‌شود. انواع کانوایر را می‌توان در چهار گروه کلی طبقه بندی کرد.

·  کانوایر زمینی

کانوایر زمینی یکی از انواع کانوایر است که برای انتقال ابزارآلات سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد. خودرو و جعبه‌های صنعتی برخی از کاربردهای این نوع سیستم انتقال هستند. با توجه به اینکه این نوع کانوایر داخل زمین قرار می‌گیرد، به این عنوان نامگذاری شده است. تولید این سیستم انتقال در کشورهایی چون ترکیه، آلمان و چین صورت می‌گیرد. در داخل کشور ما نیز این دستگاه در برخی کارخانه‌ها تولید و به بازار عرضه می‌شوند.

·  کانوایر بالابر

این نوع نوار نقاله همانطور که از نام آن پیداست، برای انتقال و جابجایی مواد یا محصولات از از پایین به بالا یا بالعکس مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این نوع سیستم انتقال می‌توان مواد یا محصولاتی با ابعاد و وزن متفاوت را جابجا کرد. کاربرد نوار نقاله در صنعت معدن و فولاد با این نوع سیستم انتقال همخوانی بیشتری دارد. به بیانی دیگر، بیشترین کاربرد این نوع نوار نقاله در صنایع ذکر شده است.

· کانوایر زنجیری

این نوع نوار نقاله یا کانوایر شامل یک یا چند زنجیر است که بازوها به آن متصل شده اند. در پاسخ به این پرسش که کاربرد اصلی این کانوایر چیست، باید بیان کرد که با توجه به پیکربندی موازی زنجیرها در این نوع نوار نقاله، به طور معمول برای حمل پالت مورد استفاده قرار می‌گیرد. با چرخش متناوب زنجیرها، جابجایی بار یا محموله انجام می‌شود.

·  کانوایر هوایی

این نوع نوار نقاله مبتنی بر یک سیستم تک ریلی هوایی است. این سیستم از یک سری قرقره و یک رشته زنجیر تشکیل شده است. حال ممکن است این پرسش پیش آید که تفاوت عملکرد آن با انواع دیگر کانوایر چیست؟ پاسخ این است که در این نوع سیستم انتقال، بار یا محموله از قرقره آویزان می‌شود. با حرکت زنجیر حمل و جابجایی آن انجام می‌گردد. کانوایر هوایی برای انتقال در مسافت‌های زیاد، حمل و نقل داخلی واحدهای صنعتی، تغذیه خط مونتاژ مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربرد نوار نقاله در صنایع پتروشیمی با استفاده از این سیستم انتقال در عملیاتی چون رنگرزی، روغن زدایی و کوره پخت تعریف می‌شود.

سیستم‌های کانوایر چیست؟

سیستم‌های نوار نقاله یا کانوایر جهت انتقال مواد متنوع هستند. انتخاب دقیق هر یک از آنها با توجه به عوامل مختلفی صورت می‌گیرد. برخی از این عوامل عبارتند از:

• اندازه یا سایز مواد
• وزن و شکل مواد
• مکان و نقطه تخلیه
• سورتینگ و ذخیره سازی

بر این اساس سیستم‌های کانوایر را می‌توان در سه گروه کلی معرفی کرد:

·  کانوایر با بلت فولادی

کانوایر با بلت فولادی یکی از انواع سیستم‌های انتقال است که در حوزه پسماندهای جامد، بازیافت زباله و ضایعاتی چون قراضه کاربرد دارد. تسمه‌های به کار برده شده در این دستگاه از جنس فولاد هستند. به طور معمول این تسمه‌های فولادی از آلیاژ ST37 ساخته می‌شوند. عرض تسمه‌ها در محدوده 150-30 سانتی متر و طول آنها با توجه به نیاز کار تعریف می‌شود. به عبارت دیگر، با توجه به حجم بار و زمینه کاری، امکان سفارشی کردن قطعات بلت وجود دارد.

 از دیگر ویژگی‌های این سیستم این است که با توجه به سهولت مونتاژ و دمونتاژ بودن تسمه‌های آن، در صورت خراب شدن تعمیر آنها به سادگی امکان پذیر است. به دلیل اینکه این زنجیرها از پلیت‌ها، فلنج، بوش و پین‌های سخت کاری شده تشکیل  یافته اند، از سایش زود هنگام آنها جلوگیری می‌شود. علاوه بر این، ریزش مواد در حین انتقال نیز به دلیل قرارگیری منظم و پشت سر پلیت‌ها و همپوشانی دقیق آنها اتفاق نمی‌افتد.

·   کانوایر تغذیه کننده به دستگاه blare

کانوایر تغذیه کننده به دستگاه blare از دیگر سیستم‌های انتقال است که جهت استفاده در دستگاه baler طراحی می‌شود. ممکن است این سؤال برای شما پیش آید که کاربرد این سیستم کانوایر چیست؟ در پاسخ می‌توان بیان کرد که این دستگاه جهت انتقال مواد در مسیرهای شیبدار و متمایل و بالا بردن مواد یا بسته‌ها تا سطح بیلر کاربرد دارد. نکته مهم در ساختار این سیستم، طراحی یک خم بیرونی در انتهای دستگاه است که نقش مهمی در انتقال تمیز مواد تا بیلر ایفا می‌کند. ضمن آنکه، تسمه اسلت آهنی استفاده شده در این سیستم جهت حمل مواد مختلف با یک تسمه لاستیکی با تیغه‌های آهنی می‌تواند جایگزین ‌شود.

·  کانوایر تلسکوپی

کانوایر تلسکوپی نیز از دیگر انواع سیستم‌های انتقال است که در تمامی صنایع کاربرد گسترده ای دارد. این دستگاه کارکردی دوطرفه داراست. به این معنا که هم جهت بارگیری و هم تخلیه مواد و محصولات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از این سیسستم می‌توان بارگیری و تخلیه محصولات را از انبار یا سوله به ماشین و بالعکس انجام داد.

مزیت کاربرد این نوع کانوایر چیست؟ استفاده از کانوایر تلسکوپی در صنایع مختلف نقش مهمی در کاهش هزینه‌های کارگری، افزایش سرعت بارگیری و تخلیه و کاهش صدمه به محصول ایفا می‌کند. حجم عملیات انتقال را با استفاده از این سیستم انتقال می‌توان به 6000-3600 محصول در ساعت افزایش داد. برخی محصولات قابل انتقال با این سیستم را می‌توان به صورت زیر تعربف کرد:

• فرش
• تشک
• کارتن و گونی 
• قوطی، سطل، بطری
• محصولاتی فله یا بسته بندی نشده چون گندم، جو، برنج،

جمع بندی

در این مقاله جهت پاسخ به این پرسش که کانوایر چیست، سیستم انتقال مذکور را از زوایای مختلفی چون کاربرد، انواع و سیستم‌های مختلف آن مورد بررسی قرار دادیم. با توجه به توضیحات ارائه شده می‌توان کانوایرها یا نوارهای نقاله را به عنوان یک بخش ضروری در حوزه‌های مختلف صنعتی تعریف کرد. اتوماسیون صنعتی جهت انتقال مواد در صنایع مختلف با استفاده از  این دستگاه‌ها به بهترین شکل اجرا می‌شود.

شرکت فن ­آوران رستاپاد در حوزه طراحی، تأمین، ساخت و اجرای تجهیزات صنایع مختلف فعالیت می‌کند. این مجموعه مفتخر است تا با تکیه بر دانش کارشناسان مجرب خود، طراحی و ساخت تجهیزات صنعتی مختلف را با توجه به نیاز کارفرمایان انجام دهد. برای سفارش سیستم‌های انتقال مواد از جمله نوار نقاله نام این مجموعه را به خاطر بسپارید. 

سوالات متداول